Voor dit artikel maakten wij dankbaar gebruik van onder andere:
Gabriele Fahr-Becker: Wiener Werkstätte 1903 - 1932 ,
Köln, 1995.
Berthold Löffler (1912),
Argentor
Naast de Wiener Werkstätte waren er natuurlijk ook andere firma's in Wenen die wonderschone objecten maakten. Heel groot was de metaalfirma Argentor. Gisella Barones Von Falke ontwierp voor deze firma rond 1900 nevenstaande dekseldoos van zilver en glas.
Collectie Leopoldmuseum Wenen
Cabaret Fledermaus
Destijds hun meest gewaardeerde creatie was het Cabaret Fledermaus (1907). Hoffmann en Moser kregen van de puissant rijke initiatiefnemer Fritz Waerndorfer carte blanche. Niet alleen gingen de twee kunstenaars zelf helemaal uit hun dak, ze lieten ook hun creatieve vriendjes meefeesten. Gustav Klimt, Oskar Kokoschka en vele anderen waren van de partij. ‘Artistiek raffinement van de hoogste orde’ schreef de Wiener Algemeine Zeitung. Voor het publiek dat de zaal had moeten vullen was het allemaal net een stapje te ver. In 1913 hield 'Fledermaus' op te bestaan. Het maakte plaats voor een varieté theater met charmante hostessen. Dat liep wel.
foto: Mary Ann Sullivan
foto: Mary Ann Sullivan, Bluffton Universty
Geldzorgen
Artistiek was de Werkstätte vanaf het begin een succes, financieel is het dat nooit geworden. Niet door gebrek aan zakelijk inzicht, maar doordat ze het grote publiek niet wisten te bereiken. Geldzorgen bleven de firma haar hele bestaan parten spelen. Toch hield zij het nog zo’n kleine 30 jaar vol. De laatste jaren waren voor de uitverkoop.
Werelderfgoed
Het paleis staat op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Verbitterd als ze is wil de familie tot op heden het monument niet voor het publiek openstellen. Een bizarre situatie waar alleen een einde aan kan komen wanneer de Belgische overheid en de familie de handen ineen slaan. Ondertussen blijft alles bij het oude.
Monumentenstatus
Nadat eerst het huis in 1976 bij koninklijk besluit werd ‘beschermd’ volgde in 2004 de tuin. Na het overlijden van de laatste bewoonster, baronnes Stoclet, kregen in 2006 ook de meubels en de huishoudelijke objecten dezelfde status, dit tegen de uitdrukkelijke wil van de erven. De angst van de overheid dat er anders belangrijke kunstvoorwerpen verkocht zouden worden, is begijpelijk. Maar dat de familie niet blij was dat alles bij het oude moest blijven is evident. Een rechtsgang van 5 jaar volgde, maar werd uiteindelijk door de erven verloren. Alles maakt een onlosmakelijk deel van het kunstwerk uit en moet blijven waar het is.
servies 'Melonen',1925
Josef Hoffmann,
foto: Arnold Pöschl,
courtesy Augarten
Paleis Stoclet
Het zijn met name de bouwprojecten waarbij Hoffmann en Moser zich met alle facetten konden bemoeien die hun belangrijkste erfenis vormen. Hun meesterwerk is het Stocletpaleis in Brussel, een adembenemende villa die zich bovendien nog in de originele staat bevindt. Hoezeer Hoffmann en Moser hier hun ideaal van ‘Gesamtkunstwerk’ wisten te realiseren bewijst de geschiedenis.
Wiener Werkstätte
Pagina 2